Προσκυνήματα Καβομαλιά

ΙΕΡΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΑΓ.ΕΙΡΗΝΗΣ ΑΚΡΑ ΜΑΛΕΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΑΔΥΤΑ ΤΟΥ ΚΑΒΟΥ ΤΟΥ ΑΓ. ΑΓΓΕΛΟΥ

    Τιτάνιος, ανυπέρβλητος, μεγαλειώδης υψώνεται ο Μαλέας στο έσχατο νοτιοανατολικό άκρο της  χερσαίας Ευρώπης.

     Ισχυρός θαλάσσιος Δίαυλος, κομβικό σημείο συνάντησης του Αιγαίου, Ιονίου και του Κρητικού πελάγους το Ακρωτήριο Μαλέας ή Κάβος του Αγίου Αγγέλου, αντιμετωπίζεται με δέος και φόβο από τους ναυτιλoμένους  διαχρονικά.

   Με τις αέναες ροές των κυμάτων  και τους ριπαίους  ανέμους  του  αναφέρεται στην ομηρική Οδύσσεια(ι 80-81).

 Στην παροιμιώδη έκφραση  που καταγράφει ο γεωγράφος Στράβων:

 «Μαλέαν δε κάμψας, επιλάθου των οίκαδε», αποτυπώνεται ωs έναν από τους πιο επικίνδυνους  θαλάσσιους  διάπλους  της  Μεσογείου.

  Το όνομα του θρυλικού ακρωτηρίου αποδίδεται  από τον Στράβωνα, στον Μαλέα, γιο του Πελασγού (Μαλέαν η Μαλέαι ήν υιός Πελασγού Γενάρχη Ελλήνων.)

  Το προσωνύμιο Μαλεάτης αναφέρεται στον Απόλλωνα. Σύμφωνα με το μύθο, ο βασιλιάς της Επιδαύρου, Μάλος, ίδρυσε ένα ιερό του Απόλλωνα Μαλεάτα το 800 π.Χ. στο όρος Κυνόρτιο, της Επιδαύρου, εκεί που ξεκίνησε η Ιατρική σαν δώρο του θεού προς τους ανθρώπους  με τη γέννηση του Ασκληπιού, γιου του Απόλλωνα και  της εγγονής του βασιλιά Μάλου, Κορωνίδας.

  Ο διάσημος περιηγητής  Παυσανίας  αναφέρει τον Μαλέα  ως τόπο ανατροφής του πρώτου των χορευτών Σειληνού, ακόλουθου του Διόνυσου, σύμφωνα με τον Πίνδαρο,  τον οποίο  και Πύριχχο τον ονομάζει ως δηλωτικού όλων των κατοίκων του Μαλέα.(Ελλάδας περιήγησις 3,25,2.)

  Το επιβλητικό τοπίο του υπήρξε  το μέρος  όπου ο σοφός κένταυρος  Χείρων, θεραπευτής των ανθρώπων αλλά πληγωμένος από αυτούς, αφήνει την τελευταία του πνοή  ανταλλάσοντας την αθανασία του με τον πεπτωκότα Προμηθέα. (Απολλόδωρος 2,5,4)(Διόδωρος Σικελιώτης4,12,4).

  Στην Μαλεήτιδα  άκρα προσφέρθηκαν από τον Ορφέα «ιερά λύτρα καθαρμών» για την εξιλέωση του Ιάσονα και των Αργοναυτών από τις κατάρες του Αιήτη και την άσπλαχνη Ερινύ.(Ορφέας ,Αργοναυτικά. Στιχ.1370-1374)

   Σε αυτήν την  μυθώδη  άκρη του όρους Πάρνωνα, στο σημείο εκείνο που σβήνει στην αγκαλιά του Μυρτώου πελάγους, λουσμένη στο φως του Αιγαίου, λαξεύτηκαν στους ιερούς βράχους σκήτες αγίων θεραπευτών συνεχίζοντας την μακραίωνη παράδοση  της  Επιδαύριας  γης.

     Μέγιστος  όλων «εν θαύμασι», ο όσιος και θεοφόρος Θωμάς ο εν τω  Μαλεώ , η σκήτη του οποίου ως αετοφωλιά, βρίσκεται ανάμεσα στα ιερά προσκυνήματα του τόπου.

 Σύμφωνα με τον Άγιο  Νικόδημο τον Αγιορείτη αξιώθηκε να λάβει  «παρά θεού  και χάριν Θαυμάτων» και όταν «προσηυχέτο  εφαίνετο  ως  στύλος πυρός εις τους καθαρούς την διάνοιαν.»

 Αλλά και ο όσιος Γεώργιος ο εν Μαλεώ και παρά πολλοί άλλοι αναχωρητές και ησυχαστές  επέλεξαν ως τόπο άσκησης τα δυσπρόσιτα καταφύγια και τα σπήλαια του Μαλέα.

  Αφουγκραζόμενοι  την θεία «Ομφή», την φωνή της  σιωπής, οι αφοσιωμένοι « Μόνοι προς τον Μόνον», ανοίξαν τις πύλες της εντός των  Βασιλείας του Ουρανών. Μετουσιώνοντας την  Ύλη σε Φως, διαπότισαν   τον  χώρο με την ενέργεια της καρδιακής  Προσευχής  του κυρίου Ιησού Χριστού και την αέναον Ειρήνη του θεού.

 Σήμερα στον ιερό χώρο της Άκρας του Μαλέα διασώζονται δύο εκκλησίες, ως φωτεινοί θεματοφύλακες  της

μακραίωνης  ησυχαστικής παράδοσης του  ακρωτηρίου.

  Η  Αγ. Ειρήνη κτίσθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα πάνω σε χαλάσματα παλαιότερου ναού. Ο ναός είναι κτισμένος σε βατό και επίπεδο χώρο. Διασώζεται ένα  πέτρινο κελί μοναχού, του «Καλογερόγιαννη», σύμφωνα με την Παράδοση. Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχει διάσπαρτο πλήθος μικρών ασκητηρίων, επιβεβαιώνοντας την μακραίωνη ησυχαστική παράδοση της  Μαλεατικής  γής.

   Ο Αγ. Γεώργιος ο τροπαιοφόρος  βρίσκεται  ανατολικά της  Αγ. Ειρήνης,  ενσωματωμένος αρμονικά πάνω στους βράχους του ακρωτηρίου, κοντά στη θάλασσα.

  Ο Ναός κτίσθηκε στους προ του 16ου αι. χρόνους  πάνω σε ερείπια προγενέστερων ναών και οικοδομημάτων. Η  ονομασία του ακρωτηρίου  ως  «Κάβο Σαντάτζελο»  ή Κάβος του Αγ. Αγγέλου, αποδίδεται στους Ενετούς. Ιδιαίτερη μνεία οφείλεται στον «Ερημίτη του Καβομαλιά». Ο Γάλλος συνταγματάρχης Μοραντέ Σαιν Βενεάν,το 1829, κατά την διάρκεια της παρουσίας του στην Ελλάδα, ως μέλος της Γαλλικής στρατιωτικής αποστολής για την απελευθέρωση της Πελοποννήσου από τους Τούρκους, περιγράφει με σεβασμό την οσιακή μορφή του.

Ο Κώστας  Ουράνης στο βιβλίο του «Ταξίδια στην  Ελλάδα» αναφέρεται σε αυτόν : «Ο Ερημίτης  αυτός ήταν γνωστός  σ’ όλο τον κόσμο, γιατί όλοι οι ξένοι λυρικοί ταξιδιώτες που είχαν περάσει από τον Μαλέα, έγραψαν για την βιβλική μορφή του, όπου φάνταζε αγγελική επάνω στο έρημο ακρωτήρι.».

Το 1840 ο Γάλλος συγγραφέας Μπισσόν έφθασε στην περιοχή του κάβου για να κάνει έρευνες για αυτόν.

Οι κάτοικοι της περιοχής τον διαβεβαίωσαν ότι είχε χαθεί χωρίς να αφήσει ίχνη. Από τότε ο Ερημίτης έγινε το τελευταίο ζωντανό σύμβολο που προστέθηκε στο νέφος των μύθων, των θρύλων και των παραδόσεων που περιβάλλει το διάσημο Ακρωτήρι.

Τα ιερά προσκυνήματα της Αγ. Ειρήνης του Μαλέα, είναι ανακηρυγμένα ιστορικά  διατηρητέα μνημεία  και υπάγονται μαζί με τον χώρο που τα περιβάλλει στον ενοριακό ναό της τοπικής κοινότητας του Αγ. Νικολάου.

Για αιώνες αναδύονται ως λευκές οπτασίες μέσα από τους ανεμοδαρμένους βράχους του καβομαλιά, προσφέροντας ελπίδα, αγαλλίαση και γαλήνη σε τρικυμισμένες ψυχές.

 Το άγριο και απροσπέλαστο τοπίο του Κάβου του Αγ. Αγγέλου προσφέρει ιδιαίτερες πνευματικές συγκινήσεις για  όσους έχουν επιλέξει την «αρετή και την τόλμη της Ελευθερίας».

Η ενατένιση του έναστρου ουρανού και του γαλαξία που σβήνει στην θάλασσα και η ανατολή από τον Αγ. Γεώργιο είναι εμπειρίες ζωής   που αφήνουν στη ψυχή  ανεξίτηλα ίχνη αληθινής χαράς  και Ειρήνης.

Οι προσκυνητές και οι πεζοπόροι προσεγγίζουν τα ιστορικά μοναστήρια του κάβου από το μονοπάτι (Δ14)  που ξεκινά λίγο μετά από το απολιθωμένο δάσος της Αγ. Μαρίνας. Το μονοπάτι αν και χαρακτηρίζεται ως σχετικά μικρού βαθμού δυσκολίας στου ταξιδιωτικούς οδηγούς, είναι δύσβατο και σε αρκετά σημεία επικίνδυνο.

 Η πεζοπορία θα πρέπει να αποφεύγεται τις θερμές ώρες της ημέρας.  Η προμήθεια  σε νερό είναι απαραίτητη λόγω  ανυπαρξίας πόσιμου νερού στην περιοχή.Οι επισκέπτες  οφείλουν να σέβονται τόσο το ιδιαίτερο γεωφυσικό τοπίο του Μαλέα και την επικινδυνότητα του  όσο και τον πνευματικό και θρησκευτικό χαρακτήρα του Ιερού Χώρου.

Απαγορεύεται το ελεύθερο κάμπινγκ, η φωτιά και τα ζώα συντροφιάς.

Η διαμονή στον χώρο είναι δυνατή μόνο κατόπιν επικοινωνίας με τον εφημέριο του Αγ. Νικολάου π. Μιχαλέτο  Διονύσιο με την ευλογία  και την άδεια του, με την  προϋπόθεση  μικρής ομάδας, έως 3 ατόμων και μέχρι δύο διανυκτερεύσεις.

Τηλ. Επικοινωνίας: 6977651731  π. Διονύσιος  Μιχαλέτος

«Εκ του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου Ενορίας Αγ. Νικολάου και του Πολιτιστικού  και  Εξωραϊστικού  συλλόγου Αγ. Νικολάου»