Ιστορία του Ζάρακα
Ο Ζάρακας είναι μία ιστορική περιοχή, συνδεδεμένη με τα χρόνια της αρχαιότητας, τα χρόνια του μεσαίωνα, τη βυζαντινή περίοδο, καθώς και με σειρά ιστορικών γεγονότων κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης.
Στο χώρο βρίσκονται διάσπαρτα στοιχεία που είναι μάρτυρες της μακρόχρονης ιστορίας της περιοχής. Οι περισσότεροι οικισμοί μετά από σειρά καταστροφών ανοικοδομήθηκαν κατά την βυζαντινή περίοδο. Το χαρακτηριστικό αυτό αποτυπώνεται στα κτίσματα, στις εκκλησίες και στα μοναστήρια της περιοχής, τα οποία χρονολογούνται από τη συγκεκριμένη περίοδο.
Στη θέση του σημερινού οικισμού Γέρακα φέρεται να υπήρχε στην αρχαιότητα πόλη με την ονομασία «Ζάραξ», όπως ήταν και το όνομα του ιδρυτή της. Η πόλη καταστράφηκε το έτος 272 π.Χ. Κατά μία εκδοχή η λέξη Ζάραξ προέρχεται από το «Ζα»: πάρα πολύ και το «ράξ» που προέρχεται από το ρίγνυμι, δηλαδή Ζάραξ σήμαινε έντονα κατακρημνισμένος. Κατά την επικρατέστερη εκδοχή η περιοχή πήρε την ονομασία της από την αρχαία πόλη «Ζάραξ», που ήταν στην είσοδο του σημερινού οικισμού του λιμανιού του Γέρακα. Ήταν γνωστή για την ασφάλεια του λιμανιού της και για την φυσική οχυρότητα της θέσης από την αρχαιότητα. Κατά τον Παυσανία, η πόλη χτίστηκε από τον Λακεδαιμόνιο ήρωα Ζάρακα ή Ζάρηκα (μεταξύ 1300 και 1200 π.Χ.).
Το 1462 η περιοχή περιέρχεται στην κυριαρχία των Τούρκων και για τα επόμενα 400 χρόνια ακολουθεί μια εναλλαγή Ενετικής και Τουρκικής κυριαρχίας της πόλης. Οι Ενετοί τειχίζουν το λιμάνι του Ζάρακα και κλείνουν την είσοδό του με αλυσίδες γι’ αυτό ονομάζεται Porto Cadenas.
Με την εισβολή του Ιμπραήμ πολλοί κάτοικοι καταφεύγουν στα βουνά αλλά λίγοι τελικά επιβιώνουν.