Η Μονεμβάσια, ή Μονεμβασία, ή Μονεμβασιά, ή Μαλβαζία κατά τους Φράγκους, είναι μια μικρή ιστορική πόλη της ανατολικής Πελοποννήσου, που είναι περισσότερο γνωστή από το μεσαιωνικό φρούριο που κάθε χρόνο επισκέπτονται χιλιάδες επισκέπτες για να γνωρίσουν την ακαταμάχητης γοητεία του.
Το «Γιβραλτάρ της ανατολής», όπως αποκαλείται επειδή μοιάζει με το βράχο του Γιβραλτάρ, φιγουράρει σε περίοπτη θέση στους μεγαλύτερους ταξιδιωτικούς οδηγούς του πλανήτη και είναι ένας προορισμός που προτείνεται όχι μόνο για το καλοκαίρι αλλά για όλες τις εποχές του χρόνου, καθώς αποπνέει αυτήν την μοναδική μεσαιωνική ατμόσφαιρα που μαγεύει τον επισκέπτη.
Η παραμυθένια εικόνα της μοναδικής καστροπολιτείας που κατοικείται μέχρι και σήμερα, είναι γνωστή στα πέρατα του κόσμου καθώς για αυτήν έχουν γράψει πολλοί ταξιδιώτες, Έλληνες και ξένοι δημοσιογράφοι, λογοτέχνες και ποιητές, όπως -το σημαντικότερο τέκνο της- ο μεγάλος Έλληνας ποιητής Γιάννης Ρίτσος, ο οποίος την έχει υμνήσει και την έχει δοξάσει, όσο κανένας άλλος.
Υπάρχουν όμως κάποιες πληροφορίες σχετικά με την καστροπολιτεία που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και δεν είναι τόσο γνωστές στο ευρύ κοινό.
Όπως:
- Το όνομά της είναι σύνθετη λέξη, που προέρχεται από τις δύο ελληνικές λέξεις Μόνη και Έμβασις. Οι ντόπιοι την αποκαλούν Μονεμβάσια.
- Οφείλει τη μορφή της σε ισχυρό σεισμό, που έγινε το 375 μ.Χ., αποκόπτωντάς την από την ξηρά και μετατρέποντάς την σε νησί.
- Ο βράχος της Μονεμβασιάς, όπως και η γύρω περιοχή ανήκουν στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό δίκτυο NATURA.
- Ήταν το πρώτο κάστρο της Πελοποννήσου, που απελευθερώθηκε στις 23 Ιουλίου 1821.
- Στο βράχο δεν υπάρχει πηγαίο νερό. Μέχρι το 1963 οι κάτοικοι κάλυπταν τις ανάγκες τους σε νερό με τις στέρνες για συλλογή του βρόχινου νερού, που διέθεταν όλα τα σπίτια.
- Στη Κάτω Πόλη σώζονται σήμερα 26 εκκλησίες. Ωστόσο, σύμφωνα με καταγραφή των εκκλησιών του 1821, στο παρελθόν υπήρχαν τουλάχιστον 33.
- Μέχρι το 1970 το μεγαλύτερο μέρος της ερειπωμένης Άνω Πόλης ήταν περιφραγμένο και έβοσκαν κατσίκια, ενώ λίγες δεκαετίες νωρίτερα προσφερόταν ως βοσκότοπος έναντι ενοικίου.
- Η εικόνα της Σταύρωσης του 14ου αι., που βρίσκεται σήμερα στο Ναό του Ελκόμενου Χριστού, κλάπηκε το 1979. Από το 1980 φυλασσόταν στο Βυζαντινό Μουσείο και το 2012 επέστρεψε στη Μονεμβασιά.
- Ο ναός του Αγίου Νικολάου στο ανατολικό τμήμα της πόλης δεν λειτούργησε ποτέ σαν ναός. Ωστόσο στέγασε ένα από τα πρώτα αλληλοδιδακτικά σχολεία της σύγχρονης Ελλάδας. Εκεί φοίτησε τα πρώτα μαθητικά του χρόνια και ο Γιάννης Ρίτσος.
- Στην καστροπολιτεία σήμερα ζουν μόνιμα περίπου 10 με 15 κάτοικοι. Στην πλειονότητά τους τα κτήρια λειτουργούν σαν ξενώνες ή παραθεριστικές κατοικίες, ενώ το χειμώνα, που οι επισκέπτες είναι πολύ λίγοι, συναντά κανείς περισσότερες γάτες παρά ανθρώπους.
- Για τους επισκέπτες της Μονεμβασιάς που θέλουν να μάθουν περισσότερα για την ιστορία της γίνονται ξεναγήσεις κατά τους θερινούς μήνες. Σημείο έναρξης η Κεντρική Πύλη κάθε Τρίτη, Πέμπτη, Σάββατο και Κυριακή στις 19.00 (επικοινωνία και κρατήσεις: info@monemvasiatour.com και 6939780001).
